A oto główne punkty, według których prowadzi się usprawniauie chorego:
– 1. Zasada uświadamiania chorego, co do celowości i korzyści związanych z wy-siłkiem fizycznym przy wykonywaniu ćwiczeń usprawniających.
– 2. Zasada udziału chorego w pracy nad sobą (leczenie specjalistyczne i zabiegi fizykalne są tylko terapią bierną, umożliwiającą podjęcie terapii czynnej).
– 3. Zasada systematyczności ćwiczeń.
– 4. Zasada utrwalania i doskonalenia ruchu na drodze częstego powtarzania ćwiczeń.
– 5. Zasada stopniowania i dostępności ćwiczeń (od ćwiczeń łatwych do trudnych,, od prostych do złożonych, od zwykłych do niezwykłych).
– 6. Zasada poglądowości (przeżywania ćwiczeń przez chorego, a w razie niemożności pełnego wykonania ćwiczenia – tworzenie wyobrażenia ruchu oparte na poprzednio nabytych nawykach ruchowych.
– 7. Zasada dążenia do urozmaicenia i atrakcyjności ćwiczeń.
Siłę mięśniową określamy według 6-stopniowej skali
Celowi stałej kontroli i oceny osiągnięć leczenia usprawniającego służy doku-mentacja. Należy notować dane obejmujące stan miejscowy, siłę mięśniową, zakres, biernych i czynnych ruchów w stawach, pomiary porównawcze obwodów kończyn, oraz stan i wydolność czynnościową, zwłaszcza w zajęciach codziennych.
Siłę mięśniową określamy według 6-stopniowej skali ocen: 0 – brak skurczu, 1 – ślad skurczu, 2 – czynny ruch po wyłączeniu ciężaru kończyny, 3 – czynny ruch z pokonaniem ciężaru kończyny, 4 – czynny ruch z małym oporem, 5 – pełna sprawność i wydolność jak w kończynie zdrowej.
Ćwiczenia bierne są to ruchy wykonywane przy pomocy terapeuty lub przyrządów bez współudziału chorego. Stosowanie ich zwiększa zakres ruchów w stawach porażonych i długo unieruchomionych, usuwa obrzęki i przykurcze. Zasadą przy wykonywaniu ruchów biernych jest unikanie używania siły (kość odwapniona, jest krucha). Ruchy bierne stosuje się głównie w porażeniach i po zdjęciu długotrwałego unieruchomienia, kiedy siła mięśniowa nie pozwala na ćwiczenia czynne. Stosuje się je do czasu, kiedy chory potrafi wykonywać ruchy samodzielnie.
Przy mięśniach słabych, jeśli nie ma przeciwwskazań, wykonuje się ćwiczenia wspomagane. Polegają one na ułatwieniu ruchów kończyny siłą terapeuty. W następnym etapie przeprowadza się ćwiczenia w wodzie do momentu, gdy chory może wykonywać ruchy poza wodą.
